Boeren vinden de gezondheid van hun koeien belangrijk. Maar behalve de boer zelf, houden ook zuivelbedrijven en andere organisaties zich bezig met de gezondheid en het welzijn van koeien op melkveebedrijven. Zo heeft ZuivelNL het KoeKompas ontwikkeld. Dit instrument geeft voor elk melkveebedrijf inzicht in het welzijn en de gezondheid van de dieren.
Zo werkt het koekompas
Wat is het KoeKompas?
Het KoeKompas geeft melkveehouder en dierenartsen inzicht in de diergezondheid en het dierenwelzijn op het bedrijf. Het is een managementsysteem dat laat zien wat er goed gaat, wat er beter kan en waar de risico’s zitten. De melkveehouder en dierenarts stellen het KoeKompas elk jaar samen op.
Onderdeel van KoeMonitor
KoeKompas maakt onderdeel uit van de KoeMonitor, een systematiek waarmee zuivelproducenten kunnen aantonen dat de melk geproduceerd is volgens Europese en nationale wettelijke eisen. Daarnaast houdt het systeem rekening met bovenwettelijke eisen van zuivelondernemingen, bijvoorbeeld voor keurmerken. Koemonitor is in beheer van ZuivelNL, de ketenorganisatie van de Nederlandse zuivelsector.
Hoe werkt het KoeKompas?
Het KoeKompas bestaat uit zeven verschillende onderdelen:
- Melken
- Voeding & water
- Huisvesting
- Dierwelzijn
- Werkroutines
- Dierziekte-incidentie
- Jongvee-opfok
Verdeeld over deze zeven onderdelen zijn er veertig meetpunten waarmee de bedrijfsvoering wordt beoordeeld op risico’s. Al deze onderdelen krijgen een cijfer, van 5 tot 1. Scoort het bedrijf een 5? Dan is de melkveehouder op dit onderdeel goed bezig en zijn er weinig risico’s. Bij een 1 zijn er voor dat onderdeel relatief veel risico’s aanwezig.
Geen directe consequenties
Aan de uitkomsten van de KoeKompas-score zijn geen directe consequenties verbonden. De uitkomsten vertellen de melkveehouder alleen hoe het er voor staat met het welzijn en de gezondheid van zijn koeien. Zo kan hij of zij mogelijke risico’s op tijd ontdekken. De melkveehouder en dierenarts kunnen de resultaten van de KoeKompas vergelijken met voorgaande jaren. Samen kunnen ze bespreken welke stappen ze ter verbetering kunnen nemen.
Wel voer voor Bedrijfsgezondheidsplan
Het koekompas kan wel worden gebruikt om aan de wettelijke eisen te voldoen. Bijvoorbeeld als onderbouwing van het wettelijk verplichte Bedrijfsgezondheidsplan, dat samen met een vee-arts wordt opgesteld om de diergezondheid het het dierenwelzijn van de koeien in een melkveehouderij te waarborgen.
KoeData: bedrijven vergelijken
De KoeMonitor bestaat naast het KoeKompas uit nog twee onderdelen: KoeData en KoeAlert. Ook deze instrumenten geven inzicht in hoe melkveehouders aan de eisen op het gebied van diergezondheid, dierenwelzijn en voedselveiligheid voldoen. KoeData maakt gebruik van objectieve data van gecertificeerde instanties over de gezondheid van de veestapel. Met KoeData wordt de diergezondheid op het melkveebedrijf vergeleken met andere melkveebedrijven. Scoort een melkveehouder minder goed dan andere bedrijven? Dan kan hij of zij op zoek naar de oorzaken, en maatregelen nemen ter verbetering.
KoeAlert: hoe gezond is de veestapel?
KoeAlert zorgt er specifiek voor dat melkveehouders de melk van zieke koeien niet aan de fabriek leveren. Elk jaar controleert een erkende dierenarts of de melkveehouder voldoende inzicht heeft in de gezondheid van de veestapel. Weet de boer wie de attentiekoeien zijn? En zorgt de boer ervoor dat de melk van deze dieren niet bij de rest van de melk komt?
Dierenwelzijn steeds belangrijker
De KoeMonitor is een van de hulpmiddelen om de diergezondheid en het dierenwelzijn in de melkveesector te verbeteren en te zorgen voor een verantwoord eindproduct. Daarnaast bestaan ook nationale en Europese regels over de verzorging, het voedsel en het verblijf waaraan melkveehouders moeten voldoen. Zo zorgen we dat koeien in een omgeving leven waar zo goed mogelijk aan hun behoeftes en welzijn wordt gedacht.