Lactose-intolerantie: dit zijn de symptomen

Wat is lactose-intolerantie?

Lactose-intolerantie is de term voor het niet goed kunnen verteren van lactose, een type suiker dat voorkomt in alle melksoorten. In koemelk, maar bijvoorbeeld ook in moedermelk. Bij de geboorte kan bijna iedereen lactose verdragen, maar dat verandert bij sommige mensen na hun derde levensjaar. Ze maken dan het enzym lactase niet meer aan, waardoor de lactose niet meer wordt afgebroken. In Nederland kan ongeveer 5% van de bevolking niet tegen lactose. Wereldwijd is dat percentage veel hoger: ongeveer 70%.

Wat zijn de symptomen van lactose-intolerantie?

Mensen met lactose-intolerantie hebben meestal de volgende klachten:

• Een rommelende buik
• Een opgeblazen gevoel
• Winderigheid
• Diarree
• Schuimende, zuur ruikende en/of groenige ontlasting
• Obstipatie
• Misselijkheid
• Buikpijn
• Krampen

Bij mensen die last hebben van lactose-intolerantie beginnen de problemen in de dikke darm. Omdat de lactose niet is afgebroken, doen darmbacteriën hun best om dit alsnog voor elkaar te krijgen. De bacteriën zijn daar alleen niet voor gemaakt. Daarom komen bij dit proces gassen en vetzuren vrij. Ook zorgt de lactose in de dikke darm voor een toevoer van vocht (bron: MLDS).

Oorzaak: gebrek aan enzym lactase

Onvoldoende aanmaak van het enzym lactase is een van de oorzaken van lactose-intolerantie. Toch kunnen de symptomen van lactose-intolerantie bijvoorbeeld ook ontstaan door een beschadigde darmwand. Na een darmontsteking, -infectie of -operatie kan de darmwand soms niet voldoende lactase aanmaken. Deze vorm van lactose-intolerantie kan tijdelijk zijn: als de darmwand is hersteld, komt ook de productie van lactase weer op gang.

Lactose-intolerantie kan ook aangeboren zijn. In dit geval kunnen mensen ook als baby geen lactose verdragen, dus ook geen moedermelk. Deze vorm van lactose-intolerantie is altijd levenslang van aard.

Kun je het ook op latere leeftijd ontwikkelen?

Lactose-intolerantie ontwikkelt zich meestal of als kind (vanaf het derde levensjaar), of na een beschadiging aan de darmwand. De beschadiging van de darmwand is vaak tijdelijk, maar als er sprake is van een chronische ontsteking of ziekte, kan de intolerantie levenslang zijn. Dit is vaak het geval als er sprake is van de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa. Het is dus mogelijk om op latere leeftijd lactose-intolerantie te ontwikkelen, maar het gebeurt niet vaak.

Wil je het zeker weten? Laat je testen

Als je vermoed dat je lactose-intolerant bent, zijn er verschillende manieren om dit te testen. Allereerst kun je je ervaringen delen met je huisarts. Vaak is dit al genoeg om de intolerantie vast te stellen. Wil je helemaal zeker zijn? Dan kun je een aantal tests ondergaan.

• Lactose-blaastest:

Voor de test drink je melk, of een andere vloeistof die lactose bevat. Hierna doe je gedurende vier uren een aantal blaastesten. De testen meten of de lactose of je lichaam de lactose goed afbreekt.

• Lactose-tolerantietest:

Ook bij deze test drink je melk, of een andere lactose-houdende drank. Na 20, 40 en 60 minuten wordt er bloed afgenomen. Hieruit blijkt in hoeverre je lichaam de lactose afbreekt.

• Genetische test:

Voor deze test is het innemen van lactose niet nodig. Een enkele bloedtest bepaalt of je lactose-intolerant bent.

Wat kun je zelf doen?

Heb je het vermoeden dat je niet goed tegen lactose kunt? Dan raden huisartsen patiënten aan om tijdelijk te stoppen met het consumeren van lactose-houdende producten. Wanneer de klachten verdwijnen, kun je in kleine porties weer lactose gebruiken. Bij voorkeur na een maaltijd. Zo kom je erachter hoeveel lactose je wél kunt verdragen. Complete lactose-intolerantie komt namelijk zelden voor.

Oplossing: lactosevrije zuivel

Je kunt lactosevrije melk proberen als je niet tegen lactose, maar ook niet zonder je dagelijkse glas melk kunt. Aan de melk is vaak al lactase toegevoegd, waardoor je lichaam minder hard hoeft te werken om de drank af te breken. Lactosevrije melk bevat dezelfde voedingsstoffen, vitamines en mineralen. Naast melk bestaat er bijvoorbeeld ook lactosevrije yoghurt, kwark, room en roomkaas.