Lactose-intolerantie, wat is dat eigenlijk?

Wat is lactose-intolerantie?

Je bent lactose-intolerant als je lichaam moeite heeft om lactose goed af te breken. Hierdoor kunnen klachten ontstaan. Ongeveer een op de twintig Nederlanders heeft hier last van. Lactose-intolerantie is geen allergie.

Is lactose slecht?

Lactose is een suiker die voorkomt in alle melksoorten. Dus niet alleen in koemelk, maar ook in bijvoorbeeld geitenmelk, schapenmelk en ook in moedermelk. “Het is dus de eerste soort suiker waar het menselijk lichaam normaal gesproken mee te maken krijgt”, zegt Vonk. “Daarom geloof ik niet dat lactose in principe slecht is voor het menselijk lichaam.”

5% Nederlanders heeft lactose-intolerantie

Toch zijn volgens schattingen ongeveer tweederde van alle mensen lactose-intolerant. Zij kunnen lactose niet goed verdragen na hun derde levensjaar. “Die cijfers kloppen inderdaad als je kijkt naar de wereldbevolking”, zegt Vonk. “In Nederland is echter maar ongeveer vijf procent van de mensen lactose-intolerant.”

95% heeft ‘melkgen’

95 Procent van de Nederlanders heeft namelijk het ‘melkgen’. Dit is een genetische variatie van het lactase gen, waardoor we een leven lang lactase aanmaken. Met een moeilijk woord noemen we dat ‘lactase persistentie’. Lactase is een enzym dat lactose afbreekt in de dunne darm. Het maakt er twee andere suikers van: glucose en galactose. Deze suikers kan je lichaam  makkelijker opnemen.

Klachten: opgeblazen gevoel

Mensen met lactose-intolerantie krijgen klachten als ze meer lactose gebruiken dan ze kunnen verdragen. “De symptomen variëren van buikpijn en een opgeblazen gevoel tot diarree“, vertelt Vonk. Er zijn volgens Vonk twee belangrijke oorzaken voor lactose-intolerantie. “Ten eerste kan er een tekort zijn aan lactase in de dunne darm. De lactose komt dan te snel onverteerd terecht in de dikke darm waar het gefermenteerd wordt door de daar aanwezige bacteriën.”

Darmfunctie vaak ook probleem

“Soms kunnen deze bacteriën de lactose alsnog goed afbreken. Dat is per persoon verschillend. Als de bacteriën niet goed overweg kunnen met lactose, kunnen bij het fermenteren gassen en te veel  vetzuren vrijkomen. Dit kan klachten veroorzaken. Sommige mensen hebben echter wel genoeg lactase, maar een minder goede darmfunctie”, vertelt Vonk. “Als de voeding te snel door de dunne darm heengaat, hebben de enzymen niet genoeg tijd om de lactose te verteren.”

Diagnose lactose-intolerantie

Hoe weet je nu of je vage buikklachten worden veroorzaakt door lactose-intolerantie? “Dat is heel moeilijk vast te stellen”, zegt Vonk. “Huisartsen raden patiënten daarom aan om producten met lactose een tijdje niet te gebruiken.”

Geen melk mijden

“Als de klachten verdwijnen, moet je daarna weer voorzichtig lactose in kleine porties gaan gebruiken, bij voorkeur na een maaltijd”, zegt Vonk. “Zo kom je erachter hoeveel lactose je kunt verdragen. Dat is voor iedereen anders. Het komt zelden voor dat iemand helemaal geen lactose kan verdragen. Er zitten belangrijke voedingstoffen in zuivel zoals eiwitten en vitamines. Die stoffen heeft je lichaam wel nodig.”