Ghee supergezond? Hoe zit het echt?

Wat is ghee?

Ghee komt oorspronkelijk uit India en is een vorm van geklaarde roomboter. Het wordt gemaakt door boter langdurig op een relatief lage temperatuur te verhitten, waardoor al het vocht verdampt en de melksuikers en eiwitten in de roomboter naar boven komen drijven en worden weggeschept. Wat overblijft is een puur botervet met een nootachtige smaak.

Verschil ghee en roomboter

Roomboter is afgeroomd melkvet, waarin ook nog een heel klein beetje lactose (melksuiker) en eiwitten zit. Bij geklaarde boter en ghee zijn die twee bestanddelen verwijderd. Zonder die vaste melkbestanddelen is dat pure melkvet onder andere veel langer houdbaar.

Voordeel ghee: hoog rookpunt

Het grootste voordeel van ghee ten opzichte van andere vetten en oliën is dat het een hoog ‘rookpunt’ heeft. Dit is de temperatuur waarop olie of vet begint te roken en zwart wordt in de pan. Dat proces verpest de smaak en zorgt ervoor dat er stoffen vrijkomen die niet goed voor je zijn.

Geen industriële bewerking

Zo begint roomboter bij 177 graden te ‘verbranden’ en (extra virgin) olijfolie al bij 160 graden. Bij ghee begint dit proces pas bij 250 graden. Goedkope zogenoemde geraffineerde plantaardige oliën, zoals zonnebloemolie, hebben ook een hoog rookpunt. Maar deze oliën ondergaan daarvoor wel een flinke industriële bewerking. Bij ghee is dat niet nodig. Dat maakt ghee (en ook roomboter) steeds populairder.

India en Zuidoost Azië

Door die hoge verbrandingstemperatuur is ghee een van de meest stabiele bakvetten. In India en veel andere landen in Zuidoost Azië worden ghee en andere vormen van geklaarde boter daarom al eeuwenlang gebruikt.

Is ghee gezond of ongezond?

Aan ghee en geklaarde boter worden allerlei gezondheidsvoordelen toegeschreven. Het zou een cholesterolverlagende werking hebben, goed zijn voor je huid en je nagels en je lichaam ‘ontgiften’. In de ayurvedische geneeskunde heeft ghee daarom ook een prominente plek.

Niet slecht, ook niet heel goed

Net als boter is ghee een bron is van de vitamines A, D en K. Bovendien zorgen de verzadigde vetten ervoor dat deze vitamines goed kunnen worden opgenomen in je lichaam. Maar daar houden de gezondheidsvoordelen van roomboter en ghee wel zo’n beetje op. Verzadigd vet uit zuivelproducten heeft volgens wetenschappelijk onderzoek een neutraal effect op je gezondheid. Het is dus niet heel slecht, maar ook niet heel goed. Overigens heeft het Voedingscentrum een meer stellige mening: volgens hen is ghee geen gezonde keuze.

Waarom ghee?

Waarom zou je dan toch moeten kiezen voor ghee? Omdat het geschikt is om in bakken en braden en omdat het een nootachtige smaak heeft, die jij wellicht heel lekker vindt.  Hou er wel rekening mee dat ghee een stukje duurder is dan roomboter. Dat komt vooral omdat het wat ingewikkelder is om te maken.   

Ghee zelf maken

Je kunt ghee trouwens ook zelf maken, door roomboter een tijdlang in een pannetje op een laag vuurtje te verhitten. Daardoor begint de boter te schuimen (dit zijn de vaste melkbestanddelen). Blijf dat schuim eraf scheppen tot een heldere substantie overblijft. Let op: het kan wel tot drie kwartier duren voordat je klaar bent. Schenk de vloeistof ten slotte voorzichtig over in schone potjes en laat die afkoelen. Nu kun je genieten van je eigengemaakte ghee!