De boer op: ‘Veearts vaak ook een luisterend oor’

Het is 8.30 uur. De koeien van boer René Robbemont zijn wat onrustig. De ochtend gaat namelijk anders dan anders. Normaal rond dit tijdstip waren ze allang het weiland in, nu staan ze nog vast in de stal. Voor hen staat de boer met een formulier, achter hen veearts Bernd Hietberg van dierenartsenpraktijk Beilen met één hand in het plastic en om zijn andere arm een compact echoapparaat.

Biodiversiteit en waarden

De melk van de koeien van Robbemont voldoet aan het keurmerk On the way to Planet Proof, opgesteld door Stichting Milieukeur. De boer moet aan de extra strenge eisen voor duurzamer boeren voldoen op het gebied weidegang, diergezondheid en dierenwelzijn. Ook moet hij rekening houden met de biodiversiteit van zijn stuk land en het klimaat.

Robbemont wijst naar een koe die tegen een grote ronde borstel schuurt. “Dat is een koeborstel, die heb ik ook voor Planet Proof moeten aanschaffen,” zegt de boer. “De borstel verzorgt de huid van de koeien en ze vinden het heerlijk te gebruiken als ze jeuk hebben.”

Extraatje op de melkprijs

“De voorwaarden voor het keurmerk zijn pittig,” erkent de boer, maar het hij vindt het de moeite waard. “Je doet natuurlijk iets goeds en je krijgt een extraatje op de melkprijs.” Boeren die melk geven volgens de richtlijnen van Planet Proof krijgen per liter 2 cent extra. Dat is voor de boer een significant verschil op een totaal van zo’n 800.000 liter melk per jaar.

Wit op de echo is het kalfje

Een beter dierenwelzijn heeft uiteindelijk ook zijn weerslag op het slagingspercentage van een drachtige koe. Want koeien die gezond zijn, hebben grotere kans om vlot drachtig (of zwanger) te worden en zelfstandig een gezond kalf op de wereld te zetten. Een bedrijfsbezoek betekent voor Hietberg veel kijken van binnen en buiten de koe. Een voor een gaat hij ze af. Op een echo ziet Hietberg of de koe drachtig is, ook rekent hij de dagen tot het kalveren (de bevalling) uit. Hietberg duidt het beeld van de echo. “Zwart is het vruchtwater, wit het kalfje. De veearts wijst naar een lijn door het witte gedeelte heen. “Dat zijn de ribben, de ontwikkeling van een klein embryo tot kalfje is fascinerend,” licht hij toe.

De koeiengezondheid: op veel letten

Verder kijkt Hietberg ook naar de algehele gezondheid van de koe. Haar poten, uier, klauwen, niets gaat aan het oog van de veearts voorbij. Hietberg: “Je moet op veel letten. Staat ze goed op haar benen? Hoe is haar vertering? Heeft ze een goed gevulde buik, dus de pens, is ze op het goede gewicht? En als ik wat bijzonders zie, kijk ik of het te verklaren is en bespreek ik het met de boer. Misschien ligt het aan het voer of is het wat anders.”

Weidemelk: ruim 120 dagen, 6 uur per dag

Als de veearts klaar is, zet de boer meteen het hek open. De koeien twijfelen er niet aan om nog langer in de stal te staan. Voor het Planet Proof-keurmerk moeten de koeien minimaal 120 dagen per jaar, gemiddeld 6 uur per dag de wei in. De koeien van Robbemont zijn gewend om daaroverheen te zitten. Ze zijn gewend om ongeveer zeven uur per dag op stukken land van in totaal 55 hectare te grazen en lopen ook veel langer buiten dan 120 dagen.

Geboren op Tweede kerstdag

De veearts en boer hebben vaak een nauwe relatie met elkaar. De veearts kent het bedrijf én de boer goed. Robbemont heeft daar nog een mooi voorbeeld bij. “Ja, hoor daar staat ze”. Hij wijst naar een zwarte jonge koe met een wit gevlekte kop. “Op tweede kerstdag geboren. Bernd moest haar halen met een keizersnee. Dan verloopt het kerstontbijt voor beiden ineens heel anders.”

Robbemont: “Vaak is de veearts ook gewoon een luisterend oor voor de boer. Die ziet goed wanneer de koe, maar óók de boer wat dwars zit. Dat kan over van alles gaan successen, maar ook nieuw beleid of tegenvallers. Het is fijn om ook op dat persoonlijke niveau met elkaar te praten.”