Runderen hebben van nature hoorns, maar melkkoeien vaak niet. Dat komt omdat ze als kalfjes worden “onthoornt”. Zo voorkomen boeren dat koeien zichzelf, andere koeien en de boer kunnen verwonden. Hoe onthoornen precies werkt, leggen we uit in dit artikel.
Onthoornen: wat is dat precies?

Wat is onthoornen?
Onthoornen is simpel gezegd het weghalen van de hoorns bij kalveren. Dit doen boeren vaak om te voorkomen dat ze later elkaar of de boer verwonden. Hoorns kunnen gevaarlijk zijn in een kudde omdat koeien elkaar kunnen verwonden tijdens het grazen of rusten. Ook kunnen ze mensen verwonden tijdens de dagelijkse omgang. Door de hoorns te verwijderen, is dat risico veel kleiner. In Nederland zorgen we ervoor dat dit op een zo diervriendelijk mogelijke manier gebeurt.
Er gelden strenge regels
Hier in Nederland gebeurt onthoornen onder strikte voorwaarden. Het moet zo pijnloos mogelijk, daarom is verdoving verplicht. Een dierenarts zorgt ervoor dat het kalfje niets voelt. Dit is een van de vele regels die ervoor zorgen dat de ingreep veilig is.
Hoe werkt onthoornen?
Het onthoornen van kalveren gebeurt zorgvuldig en met aandacht voor het welzijn van het dier. Hier zijn de stappen die typisch worden gevolgd:
Voorbereiding: Voordat het onthoornen begint, onderzoekt een dierenarts het kalf om ervoor te zorgen dat het gezond genoeg is voor de procedure. Het gebied rond de hoorns wordt schoongemaakt en gedesinfecteerd.
Verdoving: Om de pijn te minimaliseren, dient een dierenarts lokale verdoving toe rond de basis van de hoorns. Zo voelt het kalf tijdens de procedure geen pijn.
Onthoornen: Bij jonge kalveren wordt een hete ijzeren staaf gebruikt om de hoornknoppen te cauteriseren. Dit vernietigt de groeicellen van de hoorn.
Nazorg: De boer houdt het kalf nauwlettend in de gaten na de ingreep om eventuele complicaties snel aan te pakken. Pijnbestrijding wordt voortgezet om het comfort van het kalf te garanderen terwijl het geneest.
Onthoornen klinkt niet zo leuk, maar is belangrijk voor de veiligheid op de boerderij. Door de strenge regels en de zorg van de dierenarts gebeurt het zo goed mogelijk voor de kalfjes.
Zijn er alternatieven?
Er wordt onderzoek gedaan naar alternatieven voor onthoornen. Denk dan aan het fokken van hoornloze koeien met genetische selectie.