Melk de witte sloper: wat klopt er van de beweringen?

Is melk echt zo slecht voor je, zoals de Canadese schrijfster Alissa Hamilton in haar nieuwe boek Melk de witte sloper beweert? Of geeft het boek een verkeerd beeld van de gezondheidseffecten van melk en zuivel? We zetten de feiten op een rij.

Sloopkogel

melk, de witte sloper

Melk de witte sloper

Anders dan de ondertitel van ‘Melk de witte sloper’ doet vermoeden, bevat dit boek geen wetenschappelijke onderbouwing van de voor- of nadelen van zuivel en melk. Daarvoor is de informatie die schrijfster Alissa Hamilton bij elkaar  zocht via internet, plaatselijke kranten en andere media te eenzijdig, te persoonlijk en in veel gevallen ook aantoonbaar onjuist.

‘Vooral bangmakerij’

“Het boek van de Canadese Alissa Hamilton bevat veel onzinnige beweringen en is vooral bangmakerij”, zegt Astrid Postma-Smeets op de website van Voedingscentrum.  Volgens Postma-Smeets draagt het boek vooral bij aan de verwarring over een gezond voedingspatroon.

Persoonlijke afkeer

Melk de witte sloper maakt vooral duidelijk dat de schrijfster een persoonlijke afkeer heeft van melk. Ze is alleen op zoek gegaan naar informatie die moet bevestigen wat ze zelf al gelooft: melk is niet goed voor je. In de wetenschap noem je dat ‘cherry picking’. Iets waar Hamilton ook door de door haar geciteerde wetenschappers van wordt beschuldigd.

‘verkeerd geciteerd’

Zo heeft de Canadese kinderarts Dr. Michael Dickinson al laten weten dat zijn uitspraken in het boek niet juist zijn weergegeven. Hamilton haalt een uitspraak van de arts uit een dagblad aan om te onderstrepen dat melk bloedarmoede zou veroorzaken bij kinderen. Maar is dat ook wat Dickinson bedoelde? Nee, zegt hij zelf. Uit zijn onderzoek leidt hij af dat sommige ouders hun kinderen te lang alleen maar melk geven en te weinig andere vaste voeding. Niet de melkconsumptie, maar het gebrek aan ander voedsel kan leiden tot bloedarmoede. Melk en zuivel passen wat hem betreft prima in een gezond voedingspatroon.

Melk moet

Hamilton ergert zich in het boek vooral aan de melkpromotie en boodschap dat melk moet. Vroeger was dat inderdaad de boodschap. Tijdens de wederopbouw van Nederland na de tweede wereldoorlog werden melk en andere zuivel gepromoot als een noodzakelijk voedingsmiddel, omdat het vol bouwstoffen zit. Nederlanders hadden het nodig om groot en sterk te worden. Volgens reclamefiguur Joris Driepinter moesten we allemaal drie glazen melk per dag drinken.

Superfoods

Het advies van nu: melk en zuivel passen in een gezond voedingspatroon. En dat is niet iets wat iedereen op dit moment wil horen. We leven immers in het tijdperk van de superfoods. ‘Nieuw’ voedsel zoals quinoa en chiazaden zijn ‘in’ (in het boek noemt Hamilton ze zelfs het voedsel van de toekomst). En bestaande richtlijnen op het gebied van voedsel worden gewantrouwd. Wat we tot een paar jaar terug heel normaal vonden, is nu in de ogen van sommige mensen achterhaald. Onder andere brood en melk zitten daardoor in een verdachte hoek.

Negatieve verhalen

Negatieve verhalen over gewone voedingsproducten, zoals melk en brood zijn er genoeg. Het internet staat er vol mee. In Melk de witte sloper komen ze allemaal voorbij. Melk zou de kans verhogen op kanker, lekkende darm en acne. Verder zou het drinken van melk juist bijdragen aan osteoporose in plaats van dit te voorkomen.

Melk de witte sloper ‘weggewuifd’

Over die laatste claim zegt Postma-Smeets: “In een meta-analyse trekken onderzoekers conclusies over een onderwerp op basis van een evaluatie van alle betrouwbare studies tot dan toe. Een meta-analyse van 6 studies die in 2011 is gepubliceerd liet zien dat er geen relatie is tussen melk en het risico op heupfracturen bij vrouwen, maar de schijfster wuift deze publicatie weg en citeert alleen onderzoek dat in haar straatje past.”

Geen wetenschappelijke onderbouwing

Hoe zit het dan echt? In de wetenschap staan voedingsmiddelen continu ter discussie. Soms zijn onderzoeken louter positief, andere onderzoeken plaatsen kritische kanttekeningen. Zo is het ook met melk en zuivel. In Nederland geeft het Voedingscentrum advies over gezonde voeding aan consumenten. Dat baseren ze op adviezen van de Gezondheidsraad die alle wetenschappelijke onderzoeken naast elkaar legt.  En daaruit blijkt dat melk en zuivel nog steeds goed zijn voor de meerderheid van mensen.

Melk niet voor elk

In Melk de witte sloper zegt Hamilton dat melk niet geschikt is voor iedereen. Dat klopt. Mensen met lactose-intolerantie en mensen met koemelkeiwitallergie, kunnen klachten krijgen als ze melk drinken. In Nederland is slechts vijf procent van mensen lactose-intolerant. Koemelkallergie komt voor bij 2 tot 3% van baby’s. De meeste groeien daar echter overheen, waardoor deze allergie zeer zeldzaam is bij volwassenen.

Goed en goedkoop

Een overgrote meerderheid van Nederlanders kunnen melk en andere zuivel prima verdragen. Het bevat waardevolle voedingstoffen, het is relatief goedkoop en het is heel goed verkrijgbaar. Het past kortom prima in een gezond voedingspatroon. Zoals ook het voedingscentrum concludeert, de beweringen in het boek kun je beter met een korreltje zout nemen.


Comments

  1. Zoals met vrijwel alle voedingsmiddelen, vitaminen en mineralen zijn de gezondheidseffecten moeilijk objectief vast te stellen. Vandaar de steeds veranderende adviezen. Melk is zowiezo voeding die we normaal gesproken na het 3e jaar niet meer tot ons nemen. Dus het is geen noodzakelijk bestanddeel en kan eenvoudig door andere voeding vervangen worden. Dus het weglaten of sterk beperken van melk yoghurt en kaas is geen enkel probleem. En dat is denk ik wat de schrijfster van dit boek beoogt.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *