Je zit boven een heerlijk bord dampende Thaise curry. Neemt een hap en dan… BRAND! Je eerste reactie is water, WATER! Maar de echte redder in nood is cool en wit. Melk blust.
Heet gevoel in je mond: capsaïne in pepers
Het gevoel dat je ervaart bij het eten van iets pittigs ontstaat door de stof capsaïne. Dit spul zit in allerlei soorten pepers. De capsaïne bindt zich in je mond aan de zogeheten VR1-receptoren, ofwel de eiwitten aan de uiteindes van je zenuwcellen. Het zijn dezelfde receptoren die reageren op temperatuur. Omdat de zenuwcellen geen oorzaken kunnen onderscheiden, geven ze in beide gevallen het signaal: heet! Bij menthol gebeurt bijvoorbeeld het tegenovergestelde. Dan denk je: koud!
Melkeiwit bindt aan dat hete stofje en spoelt het weg
En daar komt de graag geziene redder in nood om de hoek kijken. Melk bevat namelijk het eiwit caseïne. Als je een slok melk neemt, bindt de caseïne zich aan de hete boosdoener capsaïne en spoelt ‘m dan weg. Dus: melk blust pittig eten.
Water doet helemaal niets…
Maar water blust toch ook? Vuur wel ja, maar in je mond doet het weinig. Dat komt omdat de capsaïne een olie-achtige substantie is. Water en olie gaan niet samen, dus het water vloeit eroverheen in plaats van het spul weg te spoelen. Water helpt dus heel even verkoelend, maar het effect is niet blijvend zoals bij melk.
Kefir, lassi, ayran en doogh
In landen waar pittig eten deel uitmaakt van de eetcultuur zijn daarom tal van zuiveldrankjes, die de brand in je mond kunnen blussen. Zo heb je ayran uit Turkije, mango lassi uit India, kefir uit de Kaukasus en doogh uit Iran. En gewone yoghurt helpt trouwens ook bij een slechte adem na een pittige maaltijd, vooral na het eten van knoflook.
