Koemelkallergie, zeldzamer dan je denkt

Allergie is een abnormale reactie

Bij een allergie vertoont je lichaam een abnormale afweerreactie op een relatief ‘onschuldige’ stof. Dat kunnen pollen zijn in de lucht in het voorjaar, noten en ook het eiwit in koemelk. In dat laatste geval heb je last van koemelkallergie of koemelkeiwitallergie (beide termen worden vaak gebruikt, maar betekenen hetzelfde).

Koemelkallergie vooral bij baby’s

Koemelkallergie komt vooral voor bij baby’s. Dat komt omdat hun maag-darmkanaal nog niet volledig is ontwikkeld. De relatief grote eiwitten in melk worden daardoor niet optimaal verteerd en glippen door de nog niet helemaal goed functionerende darmwand heen en komen in het bloed terecht.

Klachten: buikpijn tot astma

Bij 95% van kinderen levert dit geen klachten op. Maar bij kinderen met een koemelkallergie ziet het lichaam deze stukken eiwit als een bedreiging. Het afweersysteem gaat antistoffen aanmaken en telkens als er koemelkeiwit in het bloed komt, gaat het lichaam in de aanval. Het maakt dan histamine aan, dat terechtkomt in de slijmvliezen van longen, de neus en de darmen. Met alle klachten van dien: van buikpijn tot uitslag op de huid en van chronische verkoudheid tot astma.

Hypoallergene voeding als oplossing

Bij vermoedens van een koemelkeiwitallergie is het vooral belangrijk om zo snel mogelijk bij een arts lang te gaan. Het beste alternatief voor gewone kunstvoeding bij bewezen koemelkallergie is zogenoemde hypoallergene kunstvoeding, op basis van sterk gehydrolyseerd (wei) eiwithydrolystaat. Alternatieven voor koemelk, zoals sojaproducten, geitenmelk of schapenmelk worden in de eerste 6 maanden ontraden als vervangende voeding.

Koemelkallergie volwassenen: 1% tot 2% van bevolking

Zodra de darmen beter gaan werken, meestal rond het tweede tot derde levensjaar, worden al die grote melkeiwitten wel goed afgebroken in kleine stukjes. De meeste kinderen groeien dan over de allergie heen. Slechts 1 tot 2% van de bevolking blijft een leven lang last houden van koemelkeiwitallergie.

Lactose-intolerantie komt vaker voor

Koemelkeiwitallergie is dus eigenlijk heel zeldzaam, zeker bij volwassenen. Toch vermijden steeds meer mensen melk en melkproducten omdat ze denken dat deze producten klachten veroorzaken. Dat is mogelijk, maar de kans dat het komt door een allergie is klein. En ook die andere aanleiding tot klachten door melk, lactose-intolerantie, is zeldzaam in Nederland. Slechts 5% van de bevolking heeft daar last van.

Berkenpollenallergie speelt op bij alternatieven

Het is zelfs zo dat meer mensen allergisch zijn voor melkvervangers als amandelmelk en sojadrink dan voor koemelk. Vooral mensen met een berkenpollenallergie blijken vaak ook een allergische reactie te vertonen als ze sojadrink gebruiken. Andere voedingsmiddelen die problemen kunnen opleveren zijn onder andere hazelnoten, amandelen en kiwi’s. De eiwitten in dit soort producten lijken op het eiwit in de berkenpollen, waardoor het afweersysteem bij mensen met deze allergie ook op deze andere producten reageert.