Het leven van kalfjes

Kalveren, belangrijk voor boeren

Kalveren zijn een belangrijk onderdeel van de melkveehouderij. Om melk te blijven geven, is het belangrijk dat koeien elk jaar een nieuw kalfje krijgen. Vrouwelijke kalfjes, de vaarskalveren, zijn de melkkoeien van de toekomst. Stierkalfjes gaan na een korte periode op de melkveehouderij naar een kalverhouderij.

Daarom: een goede start

Boeren hebben er dus belang bij dat  kalveren gezond ter wereld komen en een goede start van hun leven krijgen. Zo kunnen de vaarskalveren opgroeien tot gezonde melkkoeien die melk produceren en de stierkalfjes tot sterke dieren.

Extra aandacht voor moedermelk: biest

Een boerderij is zo ingericht dat kalveren een goede start van hun leven krijgen. Het leven van een kalf begint bij de moeder. Die likt het kalfje na de geboorte schoon en de moeder maakt ook een speciaal soort melk aan, precies afgestemd op de behoeften van het kalfje. Dit heet biest (ook wel collostrum). In deze melk zit veel meer eiwit en vet dan in normale melk. Vrijwel alle kalfjes in de melkveehouderij krijgen die melk.

Kalfje en koe al snel uit elkaar?

Een paar uur na de geboorte van het kalfje worden kalf en koe normaal gesproken gescheiden van elkaar. Sommige mensen hebben daar moeite mee. Waarom zou je moeder en kind meteen na de geboorte van elkaar scheiden? Is het niet beter om het kalf bij de koe te laten? Maar boeren doen dat niet zomaar. Uit onderzoek blijkt namelijk dat kalfjes en koeien op deze manier zo min mogelijk stress ondervinden.

Daardoor vooral minder kans op letsel

Als je kalfjes langer bij de koe laat, dus tussen alle andere volwassen koeien, is er een kans dat het kalfje wordt vertrapt. En als je de koe en het kalf bijvoorbeeld pas na een paar dagen uit elkaar haalt, dan valt het afscheid vele malen zwaarder.

Kalveren naar schoon deel van stal

De kalveren gaan daarom naar een speciaal deel van de stal, waar ze de biest uit een speenemmer krijgen en later speciaal voer krijgen om snel groot en sterk te worden. Dit speciaal ingericht gedeelte van de stal wordt extra goed schoon gehouden, omdat kalfjes gevoeliger zijn voor infecties.

De vaarskalveren worden meestal melkkoeien

Vaarskalveren blijven meestal op een melkveehouderij en groeien op tot een pink (die naam krijgt een koe na ongeveer een jaar) en later tot een koe (als je zelf haar eerste kalfje heeft gekregen).

Stierkalfjes gaan naar de kalverhouderij

Melkveehouders hebben liever dat hun koeien vaarskalfjes krijgen dan stierkalfjes. Stierkalfjes kunnen op latere leeftijd uiteraard geen melk geven. Toch krijgen stierkalfjes evenveel zorg in het begin van hun leven. Na ongeveer twee weken op de melkveehouderij gaan ze naar een vleeskalverhouderij. Daar worden ze opgefokt om na ongeveer een 8 maanden te worden geslacht. Het kalfsvlees gaat bijna allemaal naar het buitenland, omdat in Nederland relatief weinig kalfsvlees wordt gegeten. Om te zorgen voor goed vlees is het belangrijk dat de stierkalfjes gezond zijn en blijven. In Nederland zijn daarom veel afspraken gemaakt om te zorgen dat stierkalfjes een goed leven kunnen leiden.

Sommige kalfjes redden het niet

Een klein deel van kalveren waarvoor geen plaats is op de boerderij is te licht of  niet goed genoeg in conditie om naar een vleeskalverhouderij te gaan. Dat is niet omdat boeren niet goed voor die kalfjes zorgen of ze te weinig biest of voer geven. Sommige kalfjes worden nu eenmaal klein en zwak geboren. Boeren doen hun best om die kalfjes gezonder en op een goed gewicht te krijgen, omdat ze dan alsnog kunnen worden verkocht aan de vleeskalverhouderij. Soms lukt dat  niet. Omdat deze kalfjes een grote kans lopen om ziek te worden in de vleeskalverhouderij, krijgen ze van de dierenarts een spuitje. Het gaat hierbij om 0,2 procent van alle geboren kalfjes in Nederland.

Aanpak om kalversterfte te voorkomen

Het gaat goed met de meeste kalfjes in Nederland. Zo daalt de kalversterfte. Dat betekent dat er steeds minder kalveren doodgaan in het eerste levensjaar. Dat komt omdat er steeds meer aandacht is gekomen voor de gezondheid van kalveren in de melkveehouderij. Melkveehouders, zuivelbedrijven, belangenorganisaties en de kalverhouders hebben een paar jaar geleden plannen gemaakt om de gezondheid van kalfjes in de Nederlandse melkveehouderij verder te verbeteren en die hebben dus effect!

Zo wordt veehouders geadviseerd kalveren zo veel mogelijk biest te geven in de eerste 24 uur na de geboorte. Ook wordt aangeraden om in de winter meer melk te geven aan kalveren, omdat vooral in de koude maanden meer kalveren sterven. Verder is het advies om zo min mogelijk kalfjes van andere bedrijven aan te voeren. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de kalversterfte groter is op bedrijven die veel dieren van elders aanvoeren dan bij gesloten bedrijven.