Hoe gezond is gefermenteerde zuivel nu echt?

Wat is gefermenteerde zuivel?

Gefermenteerde zuivelproducten worden gemaakt door melkzuurbacteriën toe te voegen aan melk. Deze ‘fermenten’ zetten lactose (melksuikers) om in melkzuren, waardoor de smaak en de structuur van de melk verandert. Er zijn verschillende soorten melkzuurbacteriën die worden gebruikt om bijvoorbeeld yoghurt, kaas (en kwark), boter,  karnemelk en kefir te maken. 

De voordelen van gefermenteerde zuivel:

• Langer houdbaar, de zuurgraad voorkomt de groei van bedervers en ziekmakers in de zuivel
• Frisse smaak
• Betere gezondheid door de aanwezigheid van probiotica

Hoe gezond is gefermenteerde zuivel?

Gefermenteerde zuivelproducten zijn gezond. Ze leveren een positieve bijdrage aan het darmmicrobioom. In gewone mensentaal: de melkzuurbacteriën zorgen ervoor dat de darmen beter werken en dat pakt ook goed uit voor je algehele gezondheid. 

Het komt door de probiotica 

In gefermenteerde producten kunnen drie verschillende soorten micro-organismen zitten, die allemaal een positieve uitwerking kunnen hebben in de darmen. De belangrijkste zijn probiotica. Dit zijn levende micro-organismen die de maag en dunne darm overleven en goed werk doen voor je darmflora en/of de werking van je darmen.

Prebiotica en synbiotica: ook belangrijk

Dan is er ook prebiotica. Dit zijn onverteerbare bestanddelen uit voeding. Denk dan aan vezels in groenten of niet verteerbare suikers zoals oligosacchariden. Deze micro-organismen stimuleren de probiotica in de dikke darm. Tenslotte is er nog synbiotica. Dit is een combinatie van pro- en prebiotica, waarbij de eigenschappen van beide worden gecombineerd.

Probiotisch effect: stimuleren van darmfunctie

Al die micro-organismen hebben een zogenoemd probiotisch effect. Ze stimuleren de darmfunctie. Dat geldt voor gefermenteerde zuivel, maar ook voor andere gefermenteerde levensmiddelen, zoals zuurkool en kimchi.

Steeds meer wetenschappelijk bewijs

Er is steeds meer duidelijk over waarom yoghurt en andere gefermenteerde producten zo goed voor je zijn. In de jaren ‘90 was het effect vooral te zien in zogenoemd observationeel onderzoek. Maar omdat wetenschappers door technische vooruitgang darmen steeds beter kunnen onderzoeken, begrijpen ze het mechanisme van die probiotica ook steeds beter. 

Belangrijkste vraag: overleeft de probiotica de maag?

Om van de gezondheidsvoordelen van probiotica te kunnen profiteren, moeten die ‘goede bacteriën’ wel levend in de darm terecht komen. En tot voor kort wisten wetenschappers niet zeker of dat ook daadwerkelijk gebeurde als je gefermenteerde zuivel consumeerde. 

Wetenschappelijk bewijs: melkzuurbacteriën in de darm

Italiaanse onderzoekers hebben aangetoond dat melkzuurbacteriën daadwerkelijk het maag-darmkanaal overleven en hun goede werk kunnen doen in het microbioom. Ze kwam erachter door de bacteriën in gefermenteerde voedingsmiddelen te vergelijk met de bacteriën in de ontlasting bij mensen. En? Op beide plekken kwamen ze precies dezelfde bacteriën tegen. Het onderzoek verscheen in het prestigieuze Nature. 

Vooral bacterie uit yoghurt en kaas aanwezig

De bacterie die de wetenschappers het vaakst aantroffen was Streptococcus thermophilus. Deze bacterie zit onder andere in yoghurt en kaas. Ook Lactobacillus lactis kwamen ze vaak tegen. En die zit bijvoorbeeld in karnemelk. Deze bacterie helpt onder meer tegen de ‘diarreebacterie’ Clostridium difficile.