Combinatie van drie rassen resulteert in duurzame koe

Kruising van drie koeienrassen is blijvertje

Een driewegkruising is, zoals de naam al zegt, een kruising tussen drie verschillende koeienrassen. Meestal een Friesian Holstein – de meest voorkomende koe in de Nederlandse wei – en twee andere rassen zoals Jersey, Montbéliarde, Viking Red of Brown Swiss. De driewegkruising is vijftien jaar geleden geïntroduceerd. Toen werd het afgedaan als een hype, maar inmiddels blijkt de driewegkruising een blijvertje.

Genetisch sterker dan de ouders

Inmiddels is er een vaste groep van zo’n driehonderd melkveehouders in Nederland die twee of drie melkveerassen combineert bij een groot deel van hun veestapel. De belangrijkste motivatie is het ‘heterosis-effect’. Heterosis betekent een genetisch voordeel dat aan het gemiddelde van beide ouders wordt toegevoegd. Met andere woorden: gekruiste dieren presteren beter dan het gemiddelde van de ouders.

Gezonde én vruchtbare koe

Een hoge melkproductie halen is voor de meeste melkveehouders geen reden om te kruisen. Wel blijkt dat koeien uit een driewegkruising sterker en vruchtbaarder zijn dan die uit een tweewegkruising. Het zijn melkkoeien met een ‘langere levensduur’ die makkelijk drachtig raken en goed kalveren. Ook zijn het heel gezonde koeien: zo is de uiergezondheid en weerstand van gekruiste koeien vaak beter dan bij raszuivere Friesian Holstein-koeien .

Kruisen past in klimaatplan

Nog een motivatie is dat de driewegkruising een makkelijke koe is met een hoge zelfredzaamheid. Dat past volgens fokkers goed in het veranderende melkveehouderijlandschap waarin steeds meer aandacht is voor duurzaamheid. Doordat je een koe fokt die sterk en krachtig is, hoeft er minder jongvee te worden opgefokt. En dat kan een interessante aanpak zijn voor de verlaging van de stikstofuitstoot.

Veel melkveehouders zijn enthousiast

Waar de eerste reacties op het kruisen negatief waren, klinken er nu steeds meer positieve geluiden. De driewegkruising kan uiergezondheid verbeteren en melkveebedrijven daarnaast toekomstbestendig en winstgevender maken. Veel boeren zijn enthousiast, vanwege het totaalplaatje van goede gezondheidskenmerken, melkproductie en duurzaamheid. De verwachting is dan ook dat driewegkruisen toeneemt.

Keuze voor de rassen is heel persoonlijk

Elke boer heeft zo zijn eigen voorkeur als het gaat om koeienrassen. En ieder melkveebedrijf is weer anders. De keuze voor een roodbonte koe of een zwartbonte koe, of een andere soort ras is dan ook sterk afhankelijk van de persoonlijke voorkeuren én de bedrijfssituatie van de boer. Uiteindelijk draait het driewegkruisen om het slim combineren van het beste uit drie rassen. Met als doel dat de nakomelingen beter presteren op gezondheid, vitaliteit en duurzaamheid dan het moederdier.