Campagne: Nederland draait op zuivel

Nederland draait op zuivel. Met die duidelijke boodschap en filmpjes en een site promoot de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO) het idee dat melk, kaas en andere zuivel en Nederland helemaal bij elkaar horen.

Nederland draait op zuivel

Van het melkmeisje tot bommetje!

Van het melkmeisje van Vermeer tot de reclame van bommetje!; al sinds jaar en dag horen Nederland en melk, kaas en andere zuivelproducten bij elkaar. In de campagne Nederland draait op zuivel staat die gedachte dan ook centraal.

Trots zijn op zuivel is trots zijn op Nederland

Trots zijn op weilanden vol koeien, kaas op je boterham of een glas karnemelk, dat is ongeveer hetzelfde als trots zijn op alles waar Nederland voor staat. Melk en zuivelproducten zijn alledaags, maar ook heel bijzonder. Ze zitten propvol waardevolle voedingsstoffen, worden in Nederland geproduceerd en ze zijn bovendien ook nog eens voor iedereen betaalbaar.

Daar refereert het campagnefilmpje dan ook aan.

Melk niet meer voor iedereen vanzelfsprekend

Leuk en ook nodig, vindt de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO), die de campagne in het leven heeft geroepen. De NZO is de club waar vrijwel alle (grote) zuivelbedrijven van Nederland lid van zijn. En zij zien al jaren wat je zelf wellicht ook wel is opgemerkt: melk en zuivel zijn voor heel veel mensen helemaal niet meer zo vanzelfsprekend.

De vraagtekens bij zuivel

Steeds vaker hoor je verhalen over de nadelen van zuivel. Zo zou het ronduit ongezond zijn, zielig voor de dieren en helemaal niet duurzaam.

En dat is jammer, want als je je echt verdiept in melkproducten, de manier waarop ze gemaakt worden en vooral de mensen en dieren in de melkveehouderij, dan krijg je een heel ander beeld van zuivel.

Melk ongezond? Nope!

Misverstand 1 is een hardnekkige: melk zou ongezond zijn. Dat klopt gewoonweg niet. In melk zitten van nature belangrijke voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft. Meer dan 20% van alle calcium, fosfor, jodium, zink, vitamines A, B2 en B12 die de gemiddelde Nederlander dagelijks binnenkrijgt, komt uit zuivelproducten. Geen wonder dus dat magere en halfvolle melk en yoghurt, en ook 20+ en 30+ kaas in de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum staan.

In melk zitten van nature belangrijke voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft.

Melk alleen geschikt voor kalfjes? Ook niet!

Argument 2: melk is alleen geschikt voor koekalfjes. Ook dat klopt niet. Natuurlijk is melk van nature bedoeld voor kalfjes, maar het kan ook prima door mensen worden gebruikt. Daar kwamen onze voorouders zo’n 10.0000 jaar geleden al achter. Mensen die melk dronken, hadden een evolutionair voordeel. De voedingsstoffen in zuivel vormden namelijk een belangrijke aanvulling op het gangbare dieet en verbeterde de gezondheid en dus ook de overlevingskansen. En voor heel veel mensen in de wereld zijn melk en zuivel nog steeds een belangrijk onderdeel van een gezond voedingspatroon.

We zijn ook de enige dieren die dit verhaal kunnen lezen, voor de lol voetballen of onze verjaardag vieren

En inderdaad, we zijn zo’n beetje de enige diersoort die de melk van een ander dier drinken. Maar we zijn ook de enige dier die dit verhaal kunnen lezen, voor de lol voetballen of onze verjaardag vieren. Mensen zijn dus best een beetje apart, maar dat betekent niet dat jouw plakje kaas op je boterham verkeerd is.

Melk is niet duurzaam, toch?

Misverstand 3: melk is helemaal niet duurzaam. Koeien stoten teveel ammoniak, fosfaat en methaan uit en ze eten gigantische hoeveelheden soja, waarvoor het oerwoud wordt afgebrand. Ook dit is veel genuanceerder dan veel mensen denken. Ten eerste bleef de Nederlandse melkveehouderij binnen de Europese normen als het om uitstoot ging. Alleen bleken die normen achteraf niet te kloppen en dat is iets waar je de boeren zelf moeilijk de schuld van kan geven. Maar wat nog veel belangrijker is dat melk in verhouding met de plantaardige alternatieven net zo duurzaam is.

Vergeleken met plantaardige alternatieven is melk net zo duurzaam

Per liter is de ecologische voetafdruk van plantaardige melk, zoals haverdrink of amandeldrink weliswaar kleiner, maar de voedingswaarde komt niet eens in de buurt van ‘echte’ melk. Alleen in de melk van koeien zitten bijvoorbeeld alle essentiële aminozuren (de bouwstoffen die ook wel proteïne of eiwit worden genoemd) én vitamines en mineralen.

Om net zoveel voedingsstoffen te halen uit plantaardige producten, moet je veel meer eten en drinken. En als je die rekensom maakt, dus: voedingswaarde per liter / ecologische voetafdruk, dan is melk van koeien net zo duurzaam als plantaardige alternatieven. Je hebt er dus veel minder van nodig én het is ook nog eens een stuk goedkoper.

Maar we exporteren toch bijna alles?

De melkveehouderij en zuivelbedrijven zijn belangrijk voor de Nederlandse economie. En het is waar dat een groot deel van ‘onze’ melk naar het buitenland gaat. Maar dat is ook niet zo gek. Hier in Nederland halen we bijvoorbeeld vrijwel al onze bananen uit de tropen. Daar groeien ze nu eenmaal veel beter.

En zo is het ook met Nederland en melk. Hier hebben we een uniek landschap dat ideaal is voor het maken van melk. Het is hier lekker koel voor de koeien, we hebben heel veel grasland dat niet geschikt is voor het verbouwen van andere gewassen én we zitten vlak naast belangrijke Europese afzetgebieden waar ze dol zijn op onze kaas en andere zuivelproducten. Daarom gaat van die exportproducten bijna alles naar onze naaste buren: Duitsland, België en Frankrijk.

Nederland draait op zuivel, jij ook?

Overtuigd? Mooi. Maar hoeveel melk of zuivel per dag heb je nu nodig? Volgens het Voedingscentrum doe je er als volwassene goed aan om elke dag 2 tot 3 glazen magere of halfvolle melk (of een kommetje kwark of yoghurt) en 40 gram kaas te nemen.


Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *